Bohle-Szacka

HELENA BOHLE-SZACKA. MOSTY/DIE BRÜCKEN to wielowątkowy projekt artystyczny i historyczny, którego centralną postacią jest urodzona w Białymstoku Helena Bohle-Szacka. Projekt, który zainicjowała Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku i wsparła berlińska fundacja „Erinnerung, Verantwortung und Zukunft” („Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość”), rozpoczął się od kwerendy berlińskiego archiwum Heleny Bohle-Szackiej. Spuścizną zmarłej w 2011 roku artystki opiekowały się jej przyjaciółki: przede wszystkim publicystka i tłumaczka – Ewa Czerwiakowska oraz artystka Lidia Cankova. Kolejnym etapem MOSTÓW było przekazanie archiwów do zbiorów Galerii im. Sleńdzińskich. Analiza archiwów i dzieł sztuki, a także wielogodzinne rozmowy z przyjaciółmi Heleny, umożliwiły realizację kluczowych etapów projektu: organizację wystawy HELENA BOHLE-SZACKA. MOSTY/DIE BRÜCKEN i publikację książki HELENA BOHLE-SZACKA. LILKA, oraz uruchomienie strony internetowej.

Wernisaż i premiera książki odbyły się 24 czerwca 2017 roku w Galerii im. Sleńdzińskich w Białymstoku. Wystawa poświęcona Helenie Bohle-Szackiej to wielogłosowa opowieść współtworzona przez artystki i artystów, historyczkę i historyka, dziennikarki, aktorki, pisarza… przez tych, którzy znali Helenę Bohle-Szacką i tych, którzy interpretują jej losy na podstawie wspomnień, dokumentów, sztuki, mody i grafiki użytkowej. Artyści i artystki zaproszone na wystawę to: Zuza Golińska, Dagmara Rosa, Daria Malicka, Dominika Raczkowska, Janusz Noniewicz, Paweł Matyszewski.

Urodzona w 1928 roku w Białymstoku Bohle-Szacka pochodziła z niemiecko-żydowsko-polskiej rodziny. Aresztowana przez Gestapo w 1944 roku była więźniarką dwóch obozów Ravensbruck i Helbrechts. Po powrocie zamieszkała z rodzicami w Łodzi (rodzinnym mieście matki) gdzie ukończyła Akademię Sztuk Pięknych. Po wojnie Helena Bohle-Szacka kierowała polskimi domami mody Leda i Telimena. Po wyjeździe do Berlina Zachodzniego (1969) stworzyła dom otwarty, salon dla emigrantów i uchodźców z Polski, ZSRR, Brazylii i Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Pomagała, między innymi, skazanym na wyrok śmierci uciekinierom z NRD i uchodźcom politycznym z ZSRR. Była kierowniczką galerii sztuki współczesnej działającej przy Klubie Inteligencji Katolickie w Berlinie. Zajmowała się modą, komunikacją wizualną, abstrakcyjną i figuratywną sztuką, grafiką książkową i reklamową. Zmarła w Berlinie Zachodnim w 2011 roku.

Do projektu zaprosiliśmy Marcina Różyca – kuratora, krytyka mody, autora książek i dziennikarza piszącego o kulturze. Studiował filozofię i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Autor książki „Nowa moda polska” wydanej nakładem wydawnictwa 40 000 Malarzy oraz „Dźwięki i szwy”. Kuratorskie projekty realizował w Warszawie, Paryżu i Londynie. Był kuratorem wystawy „Krzyk Mody” (2012) w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i „Warsaw Calling” (2015) zorganizowanej w ramach International Fashion Showcase w Londynie oraz ekspozycji Wykrój.Miasto.Tarnów (2016) w BWA Tarnowie. Współpracował także m.in. z Katedrą Mody ASP w Warszawie, Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, Austriackim Forum Kultury w Warszawie i Korczynski-Création Polonaise. Związany jest z magazynem Vogue. Publikował m.in. w „Elle”, „Wysokich Obcasach”, „Przekroju”, „K MAG-u”.

Wystawa poświęcona Helenie Bohle-Szackiej „Przenikanie” odbyła się w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi i trwała od 10 października 2021 do 3 lipca 2022.

Osoba ze strony galerii odpowiedzialna za projekt: Katarzyna Siwerska: k.siwerska@galeriaslendzinskich.pl.